نکات مهم در مراقبت کامپوزیت دندان ( نگهداری )

همان طور که می دانید امروزه بسیاری از افراد با استفاده از روش کامپوزیت دندان به زیباتر کردن و تغییر فرم و رنگ دندان های خود می پردازند. طبیعتا میزان مهارت و تخصص پزشک شما در انجام کامپوزیت دندان می تواند تاثیر بسیار خوبی بر نتیجه کار و ماندگاری آن داشته باشد. اما باید بدانید بیمار نیز در نتیجه این فرآیند با مراقبت های لازم تاثیر گذاری بسیار بالایی دارد.

در واقع کامپوزیت دندان یک درمان زیبایی است که با فرآیند های جزئی می تواند موجب ایجاد تغییرات بسیار وسیعی در زیبایی لبخند و دندان های شما شود. مدت زمانی که برای انجام این روند درمانی زیبایی لازم بسیار کوتاه و اندک است کافیست یک جلسه چند ساعته به مطب پزشک خود مراجعه کنید تا لبخند خود را به زیباترین شکل ممکن اصلاح کنید. البته بسیاری از افراد از این روش برای درمان عیب های ظاهری بسیار کوچکی که بر روی دندان ها وجود دارد استفاده می کنند و موجب ایجاد تغییرات بسیار مثبتی می شوند.

اما باید دقت داشته باشید برای دریافت نتیجه ای مطلوب و ماندگار باید شرط اصلی این درمان، مراقبت بعد از کامپوزیت دندان را به صورت جدی دنبال کنید. از زمانی که درمان بر روی دندان شما تمام می شود قطعا دندان قابل استفاده است اما مراقبت های بعد از کامپوزیت دندان می تواند باعث افزایش طول عمر دندان های کامپوزیت شده باشد. این مراقبت ها به دو صورت کوتاه مدت و بلند مدت انجام می شود تا بتواند ماندگاری کامپوزیت را برای شما به حداکثر برساند. برخی مراقبت های لازم را باید در منزل و برخی دیگر را باید در کلینیک دندان پزشکی خود انجام دهید تا نتیجه مطلوب ماندگار تر باشد. با ما همراه باشید تا در این مقاله به بررسی مراقبت های لازم بعد از کامپوزیت دندان بپردازیم.

مراقبت از کامپوزیت دندان در کوتاه مدت

همان طور که می دانید برخی مراقبت ها کوتاه مدت و بلافاصله پس از درمان است و برخی مراقبت ها بلند مدت و تا پایان عمر مفید آن درمان است. در مراقبت های کوتاه مدت می توانید نتیجه مطلوبی که در جلسه اول پس از نصب مشاهده کرده اید را همانطور موفق نگهدارید و در مراقبت بلند مدت می توانید به ماندگاری و طول عمر بیشتر آن درمان کمک بزرگی کرده باشید.

انتخاب ونیر مناسب

استفاده از روش کامپوزیت ونیر فقط یکی از چند روشی است که پزشک می تواند برای ایجاد لبخندی زیبا و بی نقص برای شما انجام دهد. اغلب از این نوع درمان زیبایی برای دندان هایی استفاده می شود که کمتر در معرض جویدن مواد غذایی و گاز گرفتن هستند و یا نیاز به برخی ترمیم های جزئی دارند. بهتر است دندان هایی که از این روش درمانی استفاده کرده اند در معرض فشار های شدید نباشند تا آسیبی به آن ها وارد نشود.

احتیاط در به کار بردن کامپوزیت قبل از تمام شدن بی حسی

ممکن است برای نصب کامپوزیت بر روی دندان های شما نیاز به استفاده از بی حسی باشد. در این صورت طبیعی است چند ساعتی بعد از درمان همچنان بیمار آن ناحیه درمانی را حس نکند و در گاز زدن یا جویدن دچار مشکل شود. بهتر است در این مدت زمان از جویدن و گاز زدن بپرهیزید و از غذاهایی که کمی ولرم هستند و البته مایعات استفاده نمائید تا هیچگونه آسیبی بع کامپوزیت های شما وارد نشود.

اصلاح کردن نحوه قرار گرفتن کامپوزیت ها

در مرحله لاندینگ باید رزین کامپوزیت  بر روی شکستگی ها و ترک های دندانی بیمار اعمال شده و پس از مدت زمان کوتاهی سفت شده و شکل دندان را به خود بگیرد. نکته ای که در این بخش حائز اهمیت است خشک بودن دندان های بیمار است زیرا شرط خوب چسبیدن مواد رزینی به دندان بیمار خشک بودن آن است. برای انجام این کار از ابرازی مانند درمل نیاز است که برخی بیماران در هنگام استفاده از این دستگاه دچار حساسیت دندانی می شوند اما به صورت موقت این حساسیت به وجود می آید.

در این مدت زمان باید همیار پزشک رزین را ترکیب کرده تا با رنگ دندان بیمار هم رنگ شود. پس از آن که سطح دندان خشک شد باید رزین را بر روی دندان قرار داد  پزشک با مهارت و تخصص خود باید بتواند فرمی زیبا به آن بدهد. پس از فرم دهی با استفاده از اشعه مخصوص محکم می شود.

بیمار در این مرحله چندین بار دهان خود را باز و بسته می کند تا نتیجه ترمیم به صورت کامل مشخص شود. در آخر جلسه درمانی باید قدرت گاز زدن با ونیر کامپوزیت توسط پزشک سنجیده شود که این مرحله برای بیمارانی که کامپوزیت آن ها با استفاده از بی حسی انجام شده است صحیح نیست. اما این افراد می توانند پس از رفع بی حسی قدرت گاز زدن خود را به خوبی تست کنند.

رفع مشکلات جزئی بعد از درمان کامپوزیت

بهتر است بعد از چند روز که درمان شما به صورت کامل انجام شد به پزشک خود مراجعه کنید و معاینات لازم را انجام دهید. زیرا ممکن است گاهی بلافاصله بعد از درمان در چند روز اولیه نیاز به اصلاحات جزئی دندان داشته باشید. مثلا برای افراد پیش می آید که کنمی در اطراف کامپوزیت دندان احساس تیزی داشته باشند و احساس وجود مواد اضافه غیر عادی. در این صورت باید بلافاصله با پزشک در میان گذاشته تا مشکل را رفع کند. دقت داشته باشید وجود ضعف در کامپوزیت ها، عدم ر سیدگی به آن ها و عدم مراقبت مناسب از کامپوزیت می تواند علاوه بر از دست دادن زیبایی دندان هایتان باعث ایجاد درد و ناراحتی در بلند مدت شود.

مراقبت از کامپوزیت دندان در بلند مدت

همان طور که مراقبت های لازم پس از کامپوزیت دندان در کوتاه مدت بر نتیجه تاثیر گذار است باید در بلند مدت نیز به آن دقت کافی داشت و هرگونه مراقبت لازم را با دقت کافی لحاظ کرد.

رعایت و حفظ بهداشت دهان و دندان

همان طور که میدانید رعایت بهداشت دهان و دندان نه تنها بعد از کامپوزیت دندان بلکه در طول زندگی می تواند به سالم نگهداشتن و سلامت دندان های شما کمک بسیار بزرگی کند. به همین علت توصیه می شود پس از نصب کامپوزیت دندان بهتر است روزانه دوبار دندان های خود را با استفاده از خمیر دندان هایی که دارای فلوراید هستند مسواک زده و از نخ دندان نیز به صورت روزانه استفاده نمائید. اگر به دنبال سلامت  و استحکام ونیر و کامپوزیت و لثه های خود هستید بهتر است در هفته دو مرتبه از دهانشویه های مخصوص استفاده نمائید. پس از پایان درمان خمیر دندان، مسواک و دهانشویه مناسب برای دندان کامپوزیت شده خود را از پزشک خود مطلع شوید.

رژیم غذایی مناسب

بهتر است اگر می خواهید ماندگاری دندان کامپوزیت شده خود را بالا ببرید و طول عمر آن را بیشتر کنید از مواد غذایی که ممکن است باعث ایجاد لکه یا رنگ بر روی دندان شما شوند را کمتر استفاده نمائید و یا اصلا استفاده نکنید. کامپوزیت بیش از روش مشابه خود امکان و قابلیت رنگ پذیری دارد به همین علت استفاده از مواردی مانند شراب، چای، توت، قهوه، شکلات، سس و نوشیدنی های رنگ توصیه نمی شود.

البته مصرف هر گونه دخانیات و یا جویدن موادی مانند تنباکو می تواند رنگ دندان شما را به سمت رنگ قهوه ای یا زرد برده و باعث ایجاد لک شود. بلیچینگ دندان بر روی کامپوزیت تاثیری ندارد و اگر تصور می کنید می توانید با بلیچینگ لک های ایجاد شده را از بین ببرید اشتباه تصور می کنید. بهتر است در خوردن و آشامیدن مواد غذایی دقت لازم داشته باشید تا کامپوزیت شما دیر تر دچار تغییر رنگ شود.

عدم استفاده ابزاری از کامپوزیت ونیر

همان طور که میدانید کامپوزیت دندان بسیار ظریف است و اگر از دندان کامپوزیت شده به درستی استفاده نکنید قطعا کیفیت آن ها کاهش یافته و ضعیف تر می شوند. برخی افراد عادت دارند ناخن های خود را می جوند و یا عادت به شکستن یخ با دندان دارند و یا انتهای خودکار و مداد خود را می جوند در این صورت آسیب خیلی جدی به دندان های خود میرسانند و باعث ایجاد لب پریدگی و ترک بر روی سطح کامپوزیت می شوند. به همین علت توصیه می شود از دندان کامپوزیت شده به عنوان ابزار استفاده نکنید. شکستن و باز کردن آجیل و خشکبار با دندان کامپوزیت شده موجب ایجاد لب پریدگی در کامپوزیت ها خواهد شد و طول عمر مفید آن را کاهش می دهد.

راه کار هایی برای افزایش طول عمر کامپوزیت دندان

روش های مختلفی برای تغییر فرم و رنگ دندان وجود دارد مانند تاج دندان و ونیر سرامیکی که رقبای کامپوزیت د ندان هستند. متاسفانه این روش آسیب پذیر تر از روش های مشابه خود است و باید برای طبیعی ماندن و سالم ماندن
آن تلاش بیشتری داشته باشید. مراقبت هایی که برای کامپوزیت دندان لازم است تاثیر مستقیمی بر افزایش طول عمر آن خواهد داشت و بسیار حائز اهمیت است. مراقبت هایی که می تواند ماندگاری و طول عمر کامپوزیت ونیر را افزایش دهد عبارتند از:

• مسواک زدن: بهتر است در طول شبانه روز یک مرتبه در صبح و یک مرتبه در شب با استفاده از خمیر دندان هایی که دارای فلوراید هستند دندان خود را مسواک کنید. دقت کنید تعویض مسواک هر سه الی چهار ماه درمیان ضروری است.
• نخ دندان: با استفاده از نخ دندان می توان تمامی پلاک های موجود بین دندان و گیر های غذایی را رفع نمود و از پوسیدگی دندانی جلوگیری نمود.  سعی کنید نخ دندان را کاملا صحیح و دندان به دندان پیش بروید تا هیچگونه پلاکی بین دندان هایتان باقی نماند.
• نوشیدن آب بعد از مصرفل مواد غذایی: بهتر است پس از خوردن مواد غذایی مخصوصا مواد غذایی که دارای رنگدانه های بسیار قوی هستند بلافاصله آب بنوشید تا دهان و دندان شما تمیز و سالم بماند. آب آشامیدنی می تواند دهان و دندان شما را شست  و شو دهد و مقدار اسیدی بودن غذا را برای جلوگیری از آسیب به کامپوزیت ها به مقدار چشم گیری کاهش دهد.
• استفلاده نکردن از موادی که موجب تغییر  رنگ و ایجاد لکه بر روی دندان می شود: مصرف دخانیات و انواع تنباکو باعث ایجاد تغییر رنگ و لک  بر روی دندان کامپوزیت شده می شود. بهتر است از مصرف شکلات، سس، شراب، قهوه و چای به صورت زیاد خود داری نمائید. اگر توانایی قطع مصرف این گونه مواد غذایی را دارید بهتر است که از مصرف آن ها به شدت خود داری نمائید.
• ترک عادت هایی که منجر به بلند شدن و در آمدن کامپوزیت دندان می شود: همان طور که بالاتر بیان کردیم برخی افراد هستند که عادت به باز کردن درب نوشیدنی با دندان هستند، آجیل و خشکبار را با استفاده از دندان خود باز می کنند، عادت به مصرف یخ  و شکستن آن با دندان هستند، دارای عادات بدی مانند ناخن جویدن هستند، با استفاده از دندان خود ته مداد یا ته خودکار را می جوند و یا مبتلا به بیماری دندان قروچه هستند. این دسته از افراد طبیعی است که طول عمر کامپوزیت دندان خود را با عادت های نا مناسب کاهش می دهند و باعث می شوند در بلند مدت مینای دندان آن ها دچار آسیب های جدی شود.
• مخصوصا که بین روش های مشابه اصلاح طرح لبخند روش کامپوزیت دندان نسبت به سایرین دارای آسیب پذیری بالاتری است پس باید از آن ها به خوبی مراقبت شود تا بتواند مدت زمان بیشتری برای بیمار ماندگاری داشته باشد. عادت های بدی که بیماران در رابطه با دندان های خود دارند آسیب های جدی به کامپوزیت دندان وارد می کند. 

عاداتی که منجر به در آمدن رزین کامپوزیت می شود

 جویدن ناخن، مداد یا اشیا دیگر می تواند با گذشت زمان موجب افتادن کامپوزیت ونیر و آسیب دیدن مینای دندان شود. رزین کامپوزیت بسیار آسیب پذیر است پس، بهتر است عاداتی را که به کامپوزیت ونیر آسیب می رساند؛ ترک کنید.

بعد از کامپوزیت دندان چه بخوریم ؟

• مواد غذایی که دارای رنگدانه کمتری هستند
• نرم هستند و باعث لب پرکی کامپوزیت نمی شوند
• مواد غذایی که دارای قند و شکر پایینی می باشند

مواد غذایی پیشنهادی بعد از انجام کامپوزیت دندان

مواد غذایی ممنوعه بعد کامپوزیت دندان

• گاز زدن مواد سفت مثل ابنبات و استخوان جوجه کباب
• هویج یا میوه هایی که با گاز زدن آن ها ممکن سبب شکستن کامپوزیت شوند
• آجیل های سفت
• مواد غذایی با رنگدانه بالا مانند چای ، قهوه ، انواع سس های قرمز
• کشیدن تنباکو یا سیگار
• مواد غذایی با قند بالا مثل آبنبات و شکلات

برای خوردن چایی یا قهوه میتوانید از نی استفاده کنید تا کمترین تاثیر رنگی را بر روی کامپوزیت های شما داشته باشد.

تا چند ساعت بعد از کامپوزیت نباید چیزی خورد ؟

بعد از انجام کامپوزیت ممنوعیت خاصی وجود ندارد اما بهتر است بعد از انجام کامپوزیت از مواد غذایی رنگدانه دار استفاده نکنید.

لوازم بهداشتی برای مراقبت از کامپوزیت

کامپوزیت های دندانی طول عمر کمتری به نسبت لمینت های دندانی دارند و شما می توانید با مراقبت های مناسب طول عمر کامپوزیت های دندان را افزایش دهید. دندان های کامپوزیت شده همانند دندان های طبیعی نیاز به مراقبت دارند و چه بسا که مراقبت از کامپوزیت ها کمی بیشتر از دندان های طبیعی سختی دارد.

مسواک مناسب کامپوزیت

تقریبا اکثریت افراد برای انتخاب مسواک ملاک خاصی را مد نظر قرار نمی دهند اما نکته ای که باید مد نظر قرار داد این است که کیفیت و کارایی مسواک ها با یکدیگر متفاوت است و در ادامه مواردی که باید در انتخاب مسواک مناسب کامپوزیت و حتی مسواک های معمولی مد نظر قرار دهید را بررسی می کنیم.

میزان نرمی یا سختی مسواک

نکته ای که در انتخاب مسواک برای کامپوزیت دندان حائز اهمیت است این است که شما باید از مسواک های نرم استفاده کنید که سایش زیادی بر روی کامپوزیت های شما ایجاد نکنند. مسواک ها از نظر نرمی و سختی به سه دسته تقسیم می شوند :

• نرم
• متوسط
• سخت

اندازه سر مسواک

یکی از موارد مهم ترین موارد در انتخاب مسواک ، اندازه سر مسواک است. بهترین سایز برای سر مسواک ، دو و نیم سانتی متر طول و 1.2 سانتی متر عرض آن است. انتخاب مسواک با سری های بزرگ بهتر است که حتما به پیشنهاد پزشک باشد ، زیرا مسواک با سری های بزرگ برای تمیز کردن دندان های عقب بهتر می باشد. بدین منظور می توانید از مسواک هایی با دسته بلند و راحت استفاده کنید.

مسواک های دستی یا برقی

هر دو این مسواک ها قدرت تمیز کردند دندان های شما دارند و بسته به سلیقه شما دارند. اگر احساس می کنید با مسواک های برقی راحت تر هستید ، می توانید از مسواک های برقی استفاده کنید.

تاییدیه از انجمن های معتبر پزشکی

مسواک ها نیز دارای استاندارد های مخصوص به خود هستند و حتما در انتخاب ، مسواک هایی را خریداری کنید که دارای تاییدیه از انجمن های معتبر پزشکی میباشند.

نخ دندان کامپوزیت

برای مراقبت بهتر از کامپوزیت دندان ، پیشنهاد می شود حتما از نخ دندان استفاده کنید و لبه های کامپوزیت دندانی خود را تمیز نمایید. نخ دندان های معمولی که از جنس نایلون موم دار نیز هستند ، برای استفاده در کامپوزیت دندان نیز مناسب هستند.

نکته مهم در نخ دندان برای کامپوزیت دندان ، استفاده درست از آن است. نخ دندان ها را بین دندان محکم به بالا و پایین نکشید و به ارامی این کار را انجام دهید و اینکار را از حد فاصل بین دو دندان و تا لثه ادامه دهید به طوری که پلاک های بین لثه را هم تمیز کنید.

دهانشویه مخصوص کامپوزیت

دهانشویه و قرقره آب نمک برای سلامت دهان و لثه بسیار موثر است و به همین علت نیز در طول عمر کامپوزیت دندان ها نیز موثر است. نکته ای که در انتخاب دهانشویه مخصوص کامپوزیت دندان مهم است که حاوی الکل نباشد. الکل موجود در کامپوزیت دندان می تواند باعث زرد شدن کامپوزیت شود. از دهانشویه های فلورایدی بدون الکل برای افرادی که از کامپوزیت دندان استفاده می کنند، پیشنهاد می شود.

بهترین خمیر دندان برای کامپوزیت

برای انتخاب خمیر دندان مخصوص کامپوزیت دندان بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید و از خمیر دندان هایی استفاده کنید که از مواد ساینده تشکیل نشده اند. استفاده از خمیردندان های مناسب برای کامپوزیت دندان ، در طول زمان می تواند سبب افزایش طول عمر آن بشود.